Cây giống Hông (Tếch lai)

Cây hông (Paulownia) là cây gỗ lớn và có tốc độ sinh trưởng nhanh. Gỗ Hông nhẹ nhưng tốt, được sử dụng vào nhiều mục đích như làm ván trượt, đóng đồ, Hông có thể trồng xen canh và che bóng mát cho nhiều loại cây cần tán xạ. Từ lâu, nhiều nơi trên thế giới có điều kiện tự nhiên thích hợp đã chọn cây hông làm cây lâm nghiệp quan trọng. Ở Việt Nam, phân bố trong rừng tự nhiên một số tỉnh phía Bắc giáp biên giới Trung Quốc.

Cây giống Hông tên khoa học Paulownia fortunei là một trong 9 loài cây gỗ thuộc chi Paulownia họ hoa Mỗ chó Scrophulariaceae. Nó thuộc loại cây gỗ lớn lá rộng có phân bố tự nhiên ở Trung Quốc, Lào và một tỉnh ở Việt Nam. Hông sinh trưởng nhanh, tán lá thưa, lá dễ phân giải có tác dụng cải tạo đất tốt, rễ phân bố sâu 30-40cm dưới mặt đất nên ít cạnh tranh với các loài cây ngắn ngày, ít cong vênh là nguyên liệu tốt trong công nghiệp gỗ ván nhân tạo và các đồ dùng thông thường trong gia đình.

Do có nhiều đặc tính ưu việt nên Hông đã được chú ý nghiên cứu, phát triển ở nhiều nước. ở Trung Quốc 1,8 ha các loài thuộc chi Paulownia đã được gây trồng. Một số nước khác như Mỹ, úc cũng chú ý nghiên cứu phát triển loài cây này. Ở Việt Nam cây Hông mới được thử nghiệm gây trồng mấy năm gần đây. Cây sinh trưởng khá nhanh trong mấy năm đầu và tỏ ra có tiềm năng phát triển rộng cho các mục đích trồng rừng nguyên liệu, tạo cảnh quan môi trường. Hông cũng là một cây sống rất lâu năm nên còn được sử dụng trồng rừng phòng hộ. Trong tự nhiên nó thường phân bố xen với một số loài cây tiên phong, nó dễ trồng hỗn giao với một số loài cây khác như: Tre, Mỡ, trồng xen che bóng cho cây nông nghiệp hoặc cà phê, chè,v.v…

Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây Hông

1.Làm đất

Ở những nơi đủ điều kiện tiến hành làm đất bằng cơ giới, đất được rà sạch cây bụi, gốc cây gỗ sau đó tiến hành cày ngầm rạch trồng theo đường đồng mức với độ sâu 40 – 50 cm, rồi đào lấp hố trồng cây trên rạch cày kích thước 30x30x30cm. Có thể cày máy toàn diện bằng lưỡi cày thường rồi dào hố trồng cây.

1.Bón phân

Nếu có điều kiện bón lót cho mỗi gốc Hông 1kg phân chuồng hoặc 100 – 150g phân vi sinh. Việc bón phân được thực hiện lúc lấp hố. Phân được trộn đều ở phần đất từ đáy đến 2/3 độ sâu hố từ đáy lên, sau đó lấp đầy hố chuẩn bị trồng cây.

1.Thời vụ trồng

Ở miền Bắc tốt nhất trồng từ tháng 4 – 6. Không nên trồng Hôngvào vụ thu cây sẽ mất một mùa sinh trưởng và năm sau cũng phát triển kém. Miền Trung và Tây Nguyên mùa mưa chậm hơn tiến hành trồng cùng vụ với các loài cây trồng khác.

1.Phương thức và mật độ trồng

Tuỳ theo phương thức trồng mà mật độ có thể thay đổi từ 100 – 1100 cây/ha. Có thể trồng Hông với chức năng phòng hộ theo các phương thức sau đây:

Hông giao theo hàng

– Trồng Hông hỗn giao với Mỡ theo hàng. Mật độ chung 1.100 cây/ha (Hông 550 cây, Mỡ 550 cây. Cự ly trồng 3x3m)

– Trồng cây giống Hông hỗn giao với Sao đen hoặc Dầu nước theo hàng, cứ hai hàng Hông 1 hàng Sao đen hoặc Dầu nước. Mật độ Hông 1.111 cây/ha, kết hợp 555 cây Sao hoặc Dầu/ha. Mật độ chung 1666 cây /ha (hàng 3m, cự ly cây 2m).

– Trồng Hông xen Luồng. Luồng 200 cây/ha (Cự ly 10mx5m). Giữa hai hàng Luồng trồng 1 hàng và Hông sẽ có cự ly hàng 10m, cây cách cây 2,5m (400 cây/ha). Mật độ chung 600 cây/ha.

Trồng tạo cảnh quan môi trường, phòng hộ cho cây nông nghiệp

– Trồng Hông theo hàng cự ly 10m, 20m, 30mét trên hàng trồng cây cách cây 2,5mét, (ứng với mật độ 400 cây, 200 cây, 133 cây/ha). Phương thức này áp dụng cho vùng đất thấp gần khu dân cư, khu công nghiệp để cải thiện môi trường sinh thái và vẫn canh tác cây nông nghiệp như Lạc, Ngô, Đỗ,…

– Để tạo môi trường làm việc và tạo điều kiện che bóng thích hợp cho chè góp phần tăng năng suất, trồng Hông trên nương chè rải đều với mật độ 100 cây/ha (10mx10m). Phương thức giúp cho chè ra búp tốt hơn, không ảnh hưởng đến chất lượng chè búp và tăng cường khả năng phòng hộ của các đồi chè.