- Tên khác: cà quýnh, cà vạnh, cà cườm, cà quánh, cà gai dây, cà lù, cà bò, cà gai cườm, cà Hải Nam…
- Tên khoa học: Solanum procumbens Lour hoặc Solanum hainanense Hance
- Họ: Cà (Solanaceae)
Mô tả cây Cà gai leo
Đặc điểm cây Cà gai leo
Cà gai leo là cây sống lâu năm, thân leo có thể dài tới 6m hoặc hơn. Cũng có trường hợp cây lâu năm thân hóa gỗ, nhằn và phân thành nhiều cành, trên cành phủ lông hình sao và có nhiều gai. Lá của cây thường mọc so le có hình thuôn hoặc bầu dục, trên mặt lá có chứa gai còn mặt dưới có lông mềm màu trắng. Hoa nhỏ thường mọc ở nách lá có màu tím nhạt. Còn phần quả thì mọng, hình cầu, có màu đỏ khi chín. Thông thường cây ra hoa vào khoảng tháng 4 đến tháng 5 còn ra quả từ tháng 7 đến tháng 9. (nguồn wikipedia)
Phân bố
Đây là loại thảo dược quen thuộc có thể mọc được ở khắp nơi, kể cả vùng trung du, núi thấp đến đồng bằng ven biển. Tại nước ta có một số tỉnh trồng rất nhiều như: Thanh Hóa, Thái Bình, Nghệ An
Bộ phận dùng
Thường dùng rễ và phần dây với tên gọi trong đông y là thích gia căn và thích gia đằng.
Thu hái – sơ chế
Chúng ta có thể thu hoạch các bộ phận của cây vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Sau đó đem rửa thật sạch, cắt thành từng phần nhỏ đem phơi khô hoặc sấy khô.
Bài thuốc sử dụng Cà gai leo
Với nhiều tác dụng khác nhau trong điều trị bệnh, cà gai leo được sử dụng phổ biến trong đông y học. Dưới đây là các bài thuốt trị tốt nhất có sử dụng vị thuốt này.
1/ Chữa viêm gan, xơ gan, hỗ trợ chống ung thư gan
- Chuẩn bị: 30g cà gai leo, 10g dừa cạn và 10g diệp hạ châu
- Dùng tất cả nguyên liệu đem sao vàng rồi sắc lên uống.
- Uống mỗi ngày 1 thang cho đến khi các biểu hiện bệnh thuyên giảm.
2/ Phòng bệnh về gan bằng cà-gai-leo
- Chuẩn bị nguyên liệu: 30g cà gai và 1 lít nước
- Bỏ tất cả nguyên liệu vào trong nồi rồi bắc lên nấu cho đến khi còn 300ml nước thì tắt bếp.
- Chia ra uống 3 lần trong ngày
3/ Cà gai leo chữa rắn cắn
- Lấy khoảng 30g đến 50g rễ cà gai leo tươi, rửa sạch, giã nhỏ rồi hòa với khoảng 200ml nước.
- Cho người bị rắn cắn uống ngay, dùng 2 lần trong ngày.
- Ngày thứ 2 dùng 30g rễ cà gai leo khô đem sao vàng, sắc nước dùng 2 lần trong ngày. Áp dụng từu 3 đến 5 ngày là sẽ khỏi hẳn.
4/ Chữa phong thấp
- Chuẩn bị nguyên liệu: 20g cà gai , 20g vỏ chân chim, 20g rễ đau xương, 20g rễ cỏ xước, 20g dây mấu, 20g rễ tầm xuân
- Cho tất cả nguyên liệu đem nấu nước và dùng uống hết trong ngày
5/ Chữa ho, ho gà
- Chuẩn bị nguyên liệu: 10g rễ cà gai leo và 30g lá chanh
- Cho nguyên liệu vào nồi nước nấu lên để tinh chất tan hết trong nước.
- Chia ra uống hết 2 lần trong ngày.
6/ Chữa sưng chân răng
- Lấy 4g hạt cà gai leo tán nhỏ cho vào chén đồng cùng 1 ít sáp ong.
- Đốt lên và xông khói vào chân răng.
- Áp dụng mỗi ngày 1 lần, sau vài ngày sẽ khỏi.
7/ Chữa phong tê thấp, nhức mỏi, đau lưng
- Chuẩn bị nguyên liệu: 10g cà gai , 10g thổ phục linh, 10g dây gấm, 10g kê huyết đằng, 10g lá lốt
- Cho các nguyên liệu trong cùng 1 thang rồi sắc uống trong ngày
- Dùng liên tục trong 1 tháng sẽ thấy có cải thiện.
8/ Bài thuốc giải riệu bằng cà gai leo
Thông thường dân gian vẫn lưu truyền cách dùng 50g cà gai khô hã