Cây Chà Là Trung Đông là cây thuộc họ cau có vẻ đẹp lạ mắt, tuổi thọ cao, chịu giông bão tốt, quả chà là lại ăn rất ngon và gây nghiền.

+ Tỷ lệ nảy nầm: 80 - 90 %

+ Cây trồng 3 - 4 năm là ra trái

+ Thích hợp trồng kinh tế, trồng chậu làm bonsai, làm cảnh trang trí sân vườn.

+ Cây chịu hạn tốt, ít sâu bệnh, dễ chăm sóc

+ Cây phù hợp với khí hậu Việt Nam.

+ Cây cho trái từ 1 - 2 vụ trong một năm.

CÂY CHÀ LÀ LÀ CÂY GÌ? ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ MỘT VÀI ĐIỀU CHÚ Ý.

Nhắc đến cây chà là hẳn trong suy nghĩ của mọi người sẽ hiện lên khung cảnh sa mạc Trung Đông với những đồi cát trải dài, thấp thoáng là ốc đảo xanh mướt với bóng cây chà là vươn cao .

Từ lâu chà đã trở thành biểu tượng của xứ Ả Rập - nghìn lẻ một đêm huyền bí. Là loại cây gắn bó lâu đời và là nguồn lương thực đối với con người thân thiện nơi đây.

Chà là còn được gọi là cây cau nga mi tiếng anh là Dwraft date Palm, tên khoa học là Phonenix loureiri, thuộc họ Cau – Arecaceae

Cây có nguồn gốc từ trung tâm bắc phi lan dần về châu Á. Tại các nước trung đông cây chà là được trồng ở ốc đảo và sa mạc để lấy bóng mát giữ nước và quả làm thức ăn.

Thuộc họ cọ cau, chà là có dạng thân sơ cột thấp, nên rất dẻo dai nhưng lại cũng khá cứng thân cao 3-6 m và mọc thẳng, thân có màu xám bạc, mập xù xì ,

Hình dạng giống cây dừa, trên thân cây có nhiều vết sẹo do cuông lá rụng để lại.

Lá mọc tập trung ở phần đỉnh, hình cong, phần cuống lá có gai dài màu vàng ở gốc, lá dài từ 3-6 m, lá có dạng lá kép lông chim.

Cây có lá phụ dạng dài mảnh, đầu lá nhọn cứng, có màu xanh, lá có nhiều cọng tỏa ra dài khoảng 30 cm, rộng 2 cm.

Hoa thuộc dạng đơn tính, không tự thụ phấn mà nhờ ong bướm và gió thụ phấn giùm, hoa nhỏ, màu sắc rất đặc trưng bởi có màu kem và màu nâu trộn lẫn với nhau

Hoa chà là gồm 4 cánh nhọn, mọc thành cụm dài trên 15 cm, nhưng hiếm khi thấy được hoa của chúng.

Qủa có dạng hạch cứng, kích thước nhỏ, có màu nâu đỏ. Hạt chà là được dùng để làm mứt ăn rất ngon.

Cây chà là có sức sống mãnh liệt, chịu hạn tốt, tốc độ sinh trưởng chậm, đẽ trồng dễ chăm sóc nên ngoài trồng làm thực phẩm. Cây còn được trồng làm cảnh cũng rất đẹp.

Đây là một trong số những cây trồng có giá trị kinh tế cao.

GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG, CÔNG DỤNG CÂY CHÀ LÀ - LIỀU THUỐC CHO BỔ CHO TIM MẠCH.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, tỉ lệ bệnh tim mạch và tiểu đường của khu vực Trung Đông thấp hơn so với các khu vực khác trên thế giới.

Đây phải chăng có một phần nguyên nhân với loại thực phẩm chủ yếu ở đây - Trái Chà Là

Là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng lại dễ tiêu hóa.

Trong trái cây chà là người ta tìm thấy nhiều loại đường tự nhiên như glucose, sucrose và fructose hữu ích để khôi phục lại năng lượng ngay lập tức.

Đường tự nhiên có thể chuyển hóa nhanh chóng ở gan và chuyển đổi thành năng lượng. Cơ thể bạn cần năng lượng để tiêu hóa thức ăn.

Trái chà là tươi có thể thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu, làm sạch đường tiêu hóa cũng như cung cấp năng lượng cần thiết để hấp thụ lượng thức ăn mà bạn ăn vào.

Các loại vitamin trong trái chà là.

Trong trái chà là ta có thể tìm thấy lượng nhỏ vitamin C, B1 B2, axit nicotinic, vitamin K, vitamin A. Đây đều là nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể.

Chà là cũng là một nguồn cung cấp chất xơ, carotene và gốc phenol là các chất chống oxy hóa. Ngoài ra, loại trái cây này có ít nhất 15 chất khoáng bao gồm kali, canxi, đồng, sắt, magie, mangan, phốt pho và kẽm.

Loại thực phẩm vàng cho tim mạch

Chà là có khả năng làm giảm các cholesterol xấu (LDL cholesterol) ra khỏi động mạch và từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn một cách hiệu quả.

Chắc xương và giảm nguy cơ mắc chứng viêm khớp

Chà là có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa có thể giúp giảm viêm và kiểm soát các cơn đau ở các khớp. Ngoài ra, lượng canxi, kali, magie trong chà là làm cho xương chắc khỏe và giúp ngăn ngừa loãng xương.

Cách sử dụng quả chà là tốt nhất.

Chà là là nguồn cung cấp đường tự nhiên tốt nhất. Bạn nên thưởng thức vào buổi sáng để tăng cường năng lượng và thêm vào các món ăn vặt, sữa chua, kem hay salad trong các bữa ăn hàng ngày nhé.

HƯỚNG DÂN CÁCH TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY CHÀ LÀ.

Cây chà là rất khỏe có thể thích ứng với mọi điều kiện khác nhau nên được trồng phổ biến và rộng rãi, cây phát triển tốt ở nơi có bóng bán phần, nhu cầu nước trung bình.

Thời điểm trồng :

Đầu vụ mưa là thời điểm trồng tốt giúp giảm thiểu công tưới và giúp tăng tỉ lệ sống cho cây.

Trước khi trồng, bạn nên bón lót phân vi sinh cho cây dễ dàng bén rễ nhớ tưới nước đẫm cho cây sau khi trồng.

Chế độ Nước: Cây có nhu cầu nước trung bình.

Đất trồng: Cây có thể trồng được trên nhiều loại đất khác nhau.

Nhiệt độ: nhiệt độ thích hợp nhất để chà là phát triển là 25-35 độ C.

Chà là hầu như không bị bất cứ loại sâu bệnh nào. Ngoại trừ sâu đục thân do kiến ninh làm tổ phá hoại.

Trên đây là một vài thông tin cơ bản về đặc điểm cũng như cách trồng, chăm sóc cây chà là, hi vọng đã giúp ích được bạn trong quá trình trồng cây nhé. Chúc bạn thành công khi trồng cây chà là trong vườn nhà.

Cây chà là là một trong những loại cây đem lại giá trị kinh tế cao và được đánh giá có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Hiện thì loại cây này được rất nhiều bà con quan tâm, lựa chọn trồng và chăm sóc. Tuy nhiên không phải bà con nào cũng nắm rõ những đặc điểm, công dụng, cách chăm sóc. Trong bài viết dưới đây nhà vườn Ngọc Lâm sẽ giải đáp mọi thông tin cho bà con.

Cây chà là hay còn gọi với cái tên là Phoenix Dactylifera, là một loại cây thuộc họ nhà Cau. Loại cây này có nguồn gốc từ miền Bắc Châu Phi, ngày nay thì loại cây này đã được trồng rộng rãi Hy Lạp và các nước thuộc Châu Âu. Chà Là đã trở nên phủ sóng rộng rãi khắp các nước trên thế giới, chủ yếu là mặt hàng xuất nhập quả của cây.

Chiều cao trung bình của loại cây này thường từ vài mét cho lên tới 20-30m, tùy thuộc vào mục đích sử dụng là trồng làm cây cảnh hay lấy quả. Hình dáng lá của cây rất giống với cây cọ hay cây dứa, dài khoảng 1-5m mọc tua ra như lông chim. Chà là có tàu lá dài 4-6m, ben lá gần thân cây có nhiều gai nhọn dài đến 10 cm có thể gây thương tích khi đụng phải. Hoa của cây có màu vàng tươi, mọc theo từng cụm và buông rủ xuống. Hoa tàn thì quả Chà Là sẽ kết trái, quả có màu đỏ sẫm hoặc nâu đỏ, có hạt.

Hoa Chà Là sẽ nở vào từ tháng 2 trở đi và sau một vài tháng sẽ kết trái. Điều kiện chăm sóc và khí hậu của khu vực chính là những yếu tố quyết định đến việc thu hoạch Chà Là ít hay nhiều.

Các loại cây chà là trên thị trường

Chà Là có rất nhiều loại giống lai theo cây bố và cây mẹ. Nhưng trên thị trường hiện nay đang trồng 3 loại cây Chà Là chính:

·Zahadi

·Degiec

·Medjool

Trên thế giới thì tổng sản lượng của quả Chà Là ước tính là khoảng 2 triệu tấn mỗi năm, trung bình giá trị thu về khoảng hơn 10 tỷ USD. Cây này có giá trị kinh tế cao và được rất nhiều nước khuyến khích trồng. Tuy nhiên, không phải đất nước nào cũng có khí hậu phù hợp để loại cây sinh trưởng tốt.

Điều kiện trồng loại cây này rất khắc nghiệt về đất đai cũng như kỹ thuật trồng. Chà Là là một món ăn quý, đem lại giá trị kinh tế và dinh dưỡng cao nhưng có khá ít nước sản xuất. Theo ước tính, nhu cầu Chà là của con người rất cao lên tới 0,4 kg/ năm nên thị trường loại thực phẩm này đang trở nên khan hiếm.

Ở nước ta đang trồng chủ yếu là loại cây Chà Là Medjool. Ninh Thuận chính là vùng đất tiềm năng này nhờ điều kiện khí hậu thổ nhưỡng phù hợp với sự phát triển của loại cây này.

Giá trị dinh dưỡng và công dụng cây chà là

Trong quả Chà Là có rất nhiều những giá trị dinh dưỡng hỗ trợ cung cấp năng lượng và tiêu hóa tốt. Chà là có giàu thành phần đường tự nhiên (glucose, sucrose, fructose) giúp khôi phục năng lượng nhanh chóng. Ăn Chà là tươi có tác dụng thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu, làm sạch đường tiêu hóa và cung cấp năng lượng hỗ trợ hấp thụ thức ăn vào cơ thể.

·Chứa hàm lượng cao các loại Vitamin, đặc biệt trong đó chính là Vitamin nhóm B.

·Vitamin nhóm B1 giúp mắt duy trì chức năng lọc ánh sáng.

·Vitamin B2 và Axit Nicotinic có chức năng phòng và chữa một số bệnh.

·Vitamin K giúp tái tạo xương và Vitamin A giúp bảo vệ mắt.

·Chà Là chứa nhiều hàm lượng chất xơ cao giúp cho việc tiêu hóa dễ dàng và ngăn ngừa táo bón.

·Với những người mắc bệnh thiếu máu thì Chà Là là một thực phẩm cung cấp vitamin C cần cho sinh sản hồng cầu và tái tạo tế bào máu.

·Hàm lượng B5 có trong Chà Là là một chất có lợi cho các tế bào da giúp khắc phục thương tổn từ những gốc tự do gây ra.

Cách trồng cây chà là giống

Nếu trồng bằng cây giống thì nên chọn những cây từ 5-6 tháng tuổi. Cần lựa chọn những loại cây giống có khả năng thích nghi cao, chỉ chọn mua tại những cơ sở cung cấp uy tín. Phụ thuộc vào đặc điểm khí hậu, độ ẩm, thổ nhưỡng để lựa chọn cây giống phù hợp. Ngoài ra nên chọn giống cây có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, đem lại năng suất cao và ổn định.

Điều kiện để cây phát triển

·Ánh Sáng

Ánh sáng là yếu tố quyết định đến sự phát triển của cây, chúng có khả năng chịu được cường độ ánh sáng mạnh. Bà còn nên trồng cây tại những nơi có nhiều ánh sáng như vậy thì cây sẽ nhanh tạo quả hơn.

·Tưới nước

Cây Chà Là có thể sống tốt cho dù điều kiện khô hạn nhiều ngày, nhưng cũng cần phải tưới nước để tăng năng suất quả mọc. Đối với những loại cây cao lớn, cần tưới thường xuyên vào mùa hạn, còn cây nhỏ thì có thể tưới giãn cách định kỳ. Cần đảm bảo tưới nước ngày 2 lần trong thời gian 30 ngày sau khi trồng.

·Bón phân

Sử dụng phương pháp bón thúc hàng tháng bằng phân vi sinh hoặc NPK ngày khi còn non, và trong giai đoạn phát triển tốt. Bên cạnh đó, cũng nên bón lót vào giai đoạn cây ra hoa và tạo quả để tăng năng suất sinh dưỡng.

·Dọn cỏ, cắt tỉa

Thường xuyên dọn dẹp xung quanh cây Chà Là, loại bỏ những cây dại hoặc những cây đang mọc bên cạnh. Điều này nhằm đảm bảo nguồn dinh dưỡng cho cây phát triển tốt.

Thời điểm trồng cây chà là

Thời điểm thích hợp để trồng cây Chà Là nên vào đầu màu mưa, điều này có thể giảm công tưới và tăng tỉ lệ sống cho cây.

Các bước trồng đạt hiệu quả

Chà Là là cây trồng thích hợp với nhiều loại đất khác nhau, nhất là đất nghèo dinh dưỡng, có nước ngầm và độ nóng cao. Điều đặt biệt là cây Chà là có thể chịu đựng được nơi có độ mặn cao.

Tùy theo địa hình để có thể chọn trồng tập trung hay trồng theo hàng. Đồng thời tùy thuộc khí hậu từng vùng để trồng cây dễ hấp thụ phấn tự nhiên. Đào hố cách nhau 30x30x30 cm để trồng cây non, mật độ lý tưởng sẽ là 500 cây/ha với khoảng cách: hàng cách hàng 4-6m, cây cách cây 4-6m.

Cách chăm sóc cây chà là hiệu quả

Nhiệt độ – độ ẩm cho cây

Để cây phát triển tốt nên trồng cây ở những nơi có nhiệt độ 25-35 độ C, điều này sẽ làm cây không bị khô hay ẩm. Độ ẩm lý tưởng cho cây chà là sẽ ở mức 50%. Tưới nước vào 6 tháng mùa khô của năm đầu mới trồng

Chu kỳ phân bón cho cây

Bón phân giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh và tăng sức đề kháng lại sâu bệnh gây hại. Trước khi trồng nên xử lý hố bằng phân bón vi sinh để rễ dễ bám xuống đất, trồng xong thì nên tưới nước cho cây sinh trưởng. Mỗi tháng nên đều đặn bón 0,01 kg phân NPK vào mỗi hố.

Diệt trừ sâu bệnh

Đối với cây Chà Là, bà con nên chú ý đề phòng sùng cắn rễ lúc mới trồng, chuột phá hại rễ và thỏ trình ăn lá non. Có thể làm rào quanh cây để ngăn ngừa chuột và một số côn trùng có thể phá hoại cây.

Với đặc tính lá chà là bẹ nhỏ, nên đây chính là điều kiện thích hợp để nấm gây hại cho cây. Để phòng trừ nấm tấn công thì bà con có thể trộn thuốc Basudin 10H vào ruột bầu. Hoặc có thể xịt Sumi 12.5WP để trừ sâu bệnh hiệu quả.

Cắt tỉa cành, cột cành

Khi cây còn non cần dọn sạch cỏ xung quanh gốc để khỏi lấn áp cây chà là mới trồng. Mỗi năm từ tháng 12 đến tháng 1 cần cắt tỉa lá già, khô để lá non mọc. Lưu ý khi lá non mọc cần cắt gai để về sau tránh bị chấn thương khi chăm sóc.

Thời gian thu hoạch

Khoảng thời gian 2 năm chà là sẽ cho quả nếu trồng bằng cây non. Thời gian thu hoạch tính từ thời điểm ra hoa là 6 tháng, điều còn phục thuộc vào yếu tố đất và cách chăm sóc và thời tiết. Còn nếu trồng bằng hạt giống thì phải mất đến 4-6 năm chà là mới ra trái.