Nhãn cùi vân

Nhãn cùi là loại cây sinh trưởng khoẻ, lá có màu xanh đậm, mép lá quăn nhiều. Quả nhãn cùi có hình cầu hơi dẹt, vỏ có màu nâu vàng, khối lượng quả 7 - 11 gam, tỷ lệ cùi 57 - 58%, độ ngọt và độ thơm kém nhãn lồng và nhãn đường phèn. Loại nhãn này chủ yếu để sấy khô làm long nhãn xuất khẩu. Nhãn cùi vân thực chất là một trong những giống nhãn cùi cổ từ ngày xưa, dễ dàng phân biệt với các loại nhãn khác. Vỏ quả nhãn có màu vàng, nhẵn, cùi có màu trắng đục, dày, được xếp lồng lên nhau nhìn như đám mây có hình dáng vẩy con tê tê. Khi ăn có vị ngọt sắc, giòn tan. Giống nhãn này thu hoạch vào chính vụ trong tháng 6 âm lịch. Điểm đặc biệt khi trồng giống nhãn này chủ yếu “thuận theo tự nhiên”, không ưa kiểu chăm sóc công nghiệp nên năng suất thường không cao bằng các giống nhãn thông thường.

Hiện nay diện tích trồng nhãn của tỉnh đạt khoảng 4.845 ha, trong đó có khoảng 4.200 ha cho thu hoạch. Tuy nhiên, diện tích trồng các giống nhãn quý như: nhãn đường phèn, nhãn cùi cổ… hiện chiếm chưa đến 1% tổng diện tích nhãn của tỉnh, do đó mặt hàng này gần như không có bán ở chợ. Nhãn cùi vân là giống nhãn cổ, có đặc điểm khi chín cùi dày, hằn lên những vân rõ nét trên cùi, hạt nhỏ. Khi ăn cùi có độ giòn, ráo nước, ngọt thơm hơn nhiều giống nhãn khác tại địa phương. Giống nhãn này có thời gian chín trên cây kéo dài hơn. Nhãn cùi vân đạt đủ tiêu chuẩn Chứng nhận VietGAP. Nhãn cùi vân là Sản phẩm đạt hạng Nhì tại "Cuộc thi nhãn ngon tỉnh Hưng Yên 2020″

Giá bán buôn là 85.000 - 200.000 đồng/kg, bán lẻ giá cao hơn 300.000-350.000 đồng/kg.

Mặc dù có giá cao gấp 5-10 lần nhãn thường bán ngoài chợ nhưng loại nhãn này vẫn được nhiều người lùng mua, thậm chí muốn mua cũng không có.

Thời điểm này tại Bà Rịa – Vũng Tàu đang vào mùa thu hoạch nhãn, trái ngược với các loại nhãn khác bị rớt giá do ảnh hưởng của dịch Covid-19 thì nhãn xuồng bắp cải vẫn được thương lái lùng mua với giá cao gấp 5 lần.

Chị Đỗ Mỹ Dung, trú tại xã Lộc An (huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) cho biết, năm nay nhãn bị mất mùa, thời gian thu hoạch bị kéo dài do nhãn chín lác đác, giá lại rẻ hơn mọi năm. Tuy nhiên, giống nhãn xuồng bắp cải vẫn neo ở mức khá cao.

Cụ thể, giá nhãn xuồng hiện khoảng 30.000 đồng/kg, các loại nhãn khác như Indo, thanh nhãn ở mức 15-20.000 đồng/kg thì nhãn xuồng bắp cải vẫn được bán với giá 80-140.000 đồng/kg. Thậm chí trên chợ mạng, loại nhãn này còn được rao bán ở mức 177.000 đồng/kg.

“Vườn nhà tôi trồng nhiều loại nhãn, có trồng mấy cây nhãn xuồng bắp cải nhưng loại này rất khó chăm sóc bởi phụ thuộc vào khí hậu và thổ nhưỡng nhiều. Có năm cho trái xum xuê, to, tròn; có năm lại chỉ có lá và lác đác quả, cùi bị sượng và không ngon. Chính vì thế dù giá thành cao nhưng các nhà vườn không dám mạo hiểm trồng nhiều”, chị Dung phân tích.

Theo chị Dung, vùng đất Bà Rịa – Vũng Tàu là đất cát, giàu lượng kali, tạo điều kiện cho trái nhãn to và ngọt tự nhiên. Khi chín, quả nhãn chuyển sang màu nâu sậm, phần cuống lõm xuống như chiếc thuyền. Sau lớp vỏ mỏng là phần cùi màu vàng nhạt, cuộn tròn tạo thành hình như bắp cải với tép múi rõ ràng, dày dặn và thơm lừng.

Chị Lê Viết, chủ cửa hàng trái cây tại TP Hồ Chí Minh cho biết, để có nhãn xuồng bắp cải bán, chị phải đặt mua cả vườn nhãn thuần chủng, chưa qua lai tạo, cắt ghép với những quả nhãn có màu vàng mơ, thơm đặc trưng cùng với lớp thịt giòn, ngọt tự nhiên rất khác với các giống nhãn thông thường để bán với giá từ 140-175.000 đồng/kg.

“Loại nhãn này hơi khó tính vì không phải đất nào cũng phù hợp để trồng, sản lượng cũng không cao nên không dễ dàng để tìm mua bởi vì đa phần chúng được trồng rải rác với số lượng không nhiều”, chị Viết thông tin.

Để có nhãn bán hàng năm, chị Viết phải kí hợp đồng cam kết với chủ vườn từ trước, khi nhãn chín sẽ trực tiếp về hái rồi vận chuyển lên bán, mỗi ngày chỉ có khoảng 50kg. Nhờ hương vị độc đáo nên khi vào mùa nhiều người tìm mua bằng được dù giá cao gấp 10 lần nhãn khác.