Cây trầm hương, đặc tính sinh thái và đặc điểm hình thái của cây trầm hương, gỗ trầm hương là gỗ gì, thuộc nhóm mấy, cây trầm hương phân bố ở đâu và dùng để làm gì? 1.Cây trầm hương: - Tên khác: cây gió, cây dó bầu, cây dó trầm, cây trầm, cây kỳ nam. - Tên khoa học: Aquilaria agallocha Roxb. - Cây trầm hương thường phân bố ở Đông Nam Á và đảo New Guinea. - Tại Việt Nam, cây trầm phân bố ở tỉnh Hà Giang đến Phú Quốc 2. Đặc tính sinh thái và đặc điểm hình thái của cây trầm hương: - Trầm Hương là cây thân gỗ lớn, xanh, cao từ 15-30m, có khi cao đến 40m với đường kính trên 60cm. Vỏ cây nhẵn có màu xám, có vết nhăn dọc theo thân cây, thịt vỏ màu trắng, có xơ hay tơ mịn dày, cành non phủ lông mềm màu vàng xám. - Lá cây mỏng, hình bầu dục hoặc lưỡi mác, mọc đối. Mặt trên của lá có màu xanh bóng, mặt dưới có xanh nhạt hơn và có lông mịn, lá trầm hương có gân hình lông chim nổi rõ ở mặt dưới, hợp lại ở mép, cuống lá dài 2 – 5mm. - Hoa trầm hương dạng cụm hình tán hay chùm mang nhiều hoa mọc ở kẽ lá. Hoa có cuống, đài hình chuông màu trắng tro có 5 thùy và 10 vày, bầu hình trứng có lông dày, và thường đậu hoa vào tháng 7 – 8. - Qủa trầm hương dài khoảng 4cm, dày 2cm và dài chừng 3cm, mỗi quả có 2 hạt, quả thường chín vào tháng 6 – tháng 7. - Khi cây có tuổi thọ 30 năm mới cho chất lượng trầm tốt nhất, sau khi chịu tác động của thiên nhiên hay nhân tạo, các vết thương rỉ nhựa kết hợp với các vi sinh vật và khoáng chất trong đất sinh ra trầm hương. - Cây trầm hương là cây dễ trồng có tốc độ sinh trưởng chậm, thích hợp với đất feralit, lúc nhỏ cây thuộc dạng trung bình nhưng khi trưởng thành là cây ưa sáng, nên cần trồng cây cách nhau 2m. - Chính vì đặc điểm đó mà cây trầm hương thường phân bố trong các rừng nguyên sinh hoặc thứ sinh, có tại các nước nhiệt đới và khu vực Đông Nam Á như Việt Nam, Lào, Campuchia. - Ở các tỉnh phía nam Việt Nam, nhân dân còn dùng vị kiến kỳ nam hoàn toàn không lấy từ trầm hương mà là một cây mọc phụ sinh. 3. Gỗ trầm hương là gỗ gì? Gỗ trầm hương thuộc nhóm mấy? gỗ trầm hương có tốt không? - Gỗ trầm hương thuộc nhóm 1 ( phân loại nhóm gỗ Việt Nam) - Gỗ trầm khá cứng và nặng, thường có màu nâu hay sọc (chỉ) nâu đen, trầm hương có vị đắng, trọng lượng nhẹ, có thể nổi trên nước được, gỗ trầm có vân đậm nhạt và dợn sóng. Khi đốt trầm cho mùi hương nhẹ, khói trầm kết xoáy, tan nhanh trong không khí. - Đặc điểm nổi noåi bật của trầm hương là tỏa mùi thơm đặc biệt lúc đốt hoặc chưa đốt. Khi hàm lượng dầu lớn hơn 25%, trầm hương có thể chìm trong nước. Lọai trầm hương cao cấp có thể đạt hàm lượng dầu 60-80%. Căn cứ mức độ nhiễm dầu, màu sắc, hương vị, hình dáng, trọng lượng, xuất xứ… - Trầm hương là loại gỗ tốt có sắc đen, bóng, nặng trịch như khối sắt. Trên thị trường, có khi người ta giả trầm "xịn" bằng cách, lấy trầm loại 3 khoan một lỗ thật sâu chế chì vào trong đó và bít lại, rồi xoa tinh dầu trầm, đánh bóng. Không rành rất khó mà nhận biết. - Đây là loại gỗ rất quý và hiếm nên việc khai thác loại gỗ này rất khó khăn