Me rừng: Loài cây quen thuộc với nhiều công dụng
Me rừng từ lâu đã trở thành nguyên liệu quen thuộc để chế biến ra các món ăn vặt gắn liền với tuổi thơ. Không chỉ vậy, Me rừng còn được dùng để làm thảo dược. Cành, vỏ, lá, quả và rễ của loại cây này còn được sử dụng trong bài trừ tiêu chảy, táo bón, tiểu tiện không thông, thấp chẩn (chàm), cao huyết áp và sốt cao do cảm mạo.
iới thiệu về Me rừng
Mô tả về dược liệu
Me rừng còn có tên gọi khác là Ngưu cam tử, Du cam tử, Dư cam tử, Mận rừng. Tên khoa học, thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae).
Cây là loài thực vật thân nhỡ, có chiều cao trung bình trong khoảng 5 – 8m. Lá nhỏ xếp sít lại thành hai dây, và có hình dạng trông như lá kép lông chim.
Cây thường ra hoa vào khoảng tháng 4 – 5. Hoa mọc thành cụm ở nách lá, có màu vàng với kích thước nhỏ. Quả thịt có hình cầu, màu nâu vàng nhạt, có khía rất mờ.
Bộ phận dùng
Lá, vỏ cây, rễ và quả đều được sử dụng để làm thuốc.
Phân bố và thu hái
Me rừngcó nguồn gốc từ Ấn độ và Malaysia. Thường thấy cây mọc hoang ở khu vực rừng núi.
Có thể thu hái dược liệu quanh năm, riêng quả hái vào mùa thu – đông cho chất lượng tốt nhất. Có thể dùng tươi hoặc phơi khô để dùng dần.
Thành phần hóa học
Trong quả chứa nhiều thành phần hóa học đa dạng, bao gồm acid gallic 5%, lipid 6%, acid phyllemblic 6.3%, emblicol, vitamin C, tanin, acid mucic,… Hạt me chứa tinh dầu, phosphatide; còn lá chứa tanin, vỏ chứa leucodelphinidin và tanin.
Công dụng của Me rừng
Theo Đông y
Theo Đông y, mỗi bộ phận củađều có những đặc tính nhất định:
- Lá tính bình có vị cay.
- Quả có tính mát vị hơi chát, chua ngọt.
- Rễ có tính bình vị đắng chát.
Theo dân gian, mỗi bộ phận của cây đều có những tác dụng riêng biệt. Quả có tác dụng tiêu vêm, sinh tân chỉ khát, hạ nhiệt, nhuận phế, hóa đờm. Lá có tác dụng lợi tiểu. Rễ và vỏ có tác dụng hạ áp, thu liễm. Hoa có tác dụng hạ nhiệt và nhuận tràng.
Cây thường được dùng để điều trừ cảm mạo phát sốt, cao huyết áp, tiểu tiện không thông, tiểu đường, đau răng, vêm ruột, đau thượng vị, vêm da mẩn ngứa, chàm,…Cây cũng được sử dụng nhiều ở các nước với các công dụng khác