Cơ thể phi tuổi tác, tâm trí phi thời gian Công ty phát hành: Thái Hà Tác giả: Deepak Chopra Số trang: 508 NXB: Thế giới Năm xuất bản: 2023 [ThaiHaBooks] Có một điều thú vị về lão hóa, đó là chưa ai từng chứng minh nó là cần thiết. Khoảng 20 năm trước, khi cuốn sách này lần đầu xuất hiện, thực tế đáng kinh ngạc này đã đúng, và ngày nay, thậm chí nó còn đúng hơn. Ai cũng già đi. Tôi biết điều đó. Nhưng tôi đã được truyền cảm hứng từ một câu nói của triết gia Ấn Độ cổ đại Adi Shankara. Ông tuyên bố rằng “mọi người già đi và chết vì họ thấy người khác già đi và chết”. Cả một cuốn sách đã ra đời chỉ do tôi tự hỏi rằng liệu điều này có khi nào lại đúng không. Y học hiện đại đã cung cấp cho tôi một vài manh mối. Đầu tiên, “tân lão hóa” đã xuất hiện. Các bác sĩ bắt đầu nhìn thấy những bệnh nhân dù đã cao tuổi nhưng cơ thể và tâm trí còn rất trẻ. Rõ ràng sự lão hóa không có khuôn mẫu cố định và chắc chắn không phải lúc nào cũng là 70 tuổi như Kinh Thánh đã nói. (Trong một cuộc thăm dò ý kiến gần đây về thời điểm bắt đầu tuổi già thì mọi người trả lời rằng, trung bình, nó bắt đầu năm 85 tuổi. Một con số đáng kinh ngạc nếu bạn để tâm suy nghĩ.) Thứ hai, bộ não đã được tái định hình. Khi tôi học trường Y, và cả lâu sau đó, mọi người đều cho rằng bộ não bị mất nơ-ron khi con người già đi; nó không có khả năng tự hồi phục sau sang chấn; nó không có khả năng phát triển tế bào não mới. Giờ chúng ta biết rằng cả ba giả định trên đều sai. Bộ não có thể làm mới và tự chữa lành, nó có thể phát triển những kết nối mới trong suốt cuộc đời một con người. Một ví dụ kịch tính của điều này là nhiều người già ngày nay đang chơi một loạt những trò chơi được thiết kế với mục đích giúp não bộ luôn trẻ trung và dẻo dai. Những “phòng tập dành cho não bộ” này hoạt động trên nguyên tắc là bộ não phát triển những đường dẫn mới bất cứ khi nào nó gặp phải những nhiệm vụ mới. Khẩu hiệu “Không dùng thì mất” đã xuất hiện khi cuốn sách này được viết ra, nhưng nó còn quá thiếu sót. Nhờ một lĩnh vực mới có tên là khả biến thần kinh – lĩnh vực nghiên cứu khả năng thay đổi của bộ não – các nhà nghiên cứu đã đạt được niềm tin là bộ não có độ dẻo dai vô hạn. Phát hiện lớn nhất trong suốt 20 năm qua là gen. Phần lớn mọi người đều đã đọc những dòng tít lớn về việc vẽ bản đồ gen người. Đó là một thành tựu vĩ đại và cuối cùng, toàn bộ ba tỉ mảnh ADN người đã được giải mã. Điều phần lớn mọi người không biết là thay vì khiến ADN trở nên dễ hiểu hơn, tấm bản đồ mới lại càng khiến mọi thứ thêm bí ẩn. Hóa ra chúng ta có ít gen hơn đáng ra phải có khá nhiều, khoảng 20.000 đến 30.000 gen. Một số động vật cấp thấp còn có nhiều gen hơn. Các quy trình sống cơ bản của chúng ta ở cấp độ gen giống với những thứ mà không hề giống chúng ta, ví dụ như chuối hay khỉ đột. Làm thế nào những quy trình cơ bản này tiến hóa thành một tạo vật tối cao như bộ não người vẫn hoàn toàn là một bí ẩn. Thậm chí còn bí ẩn hơn khi để tạo nên một đặc điểm nhất định suy nghĩ.) Thứ hai, bộ não đã được tái định hình. Khi tôi học trường Y, và cả lâu sau đó, mọi người đều cho rằng bộ não bị mất nơ-ron khi con người già đi; nó không có khả năng tự hồi phục sau sang chấn; nó không có khả năng phát triển tế bào não mới. Giờ chúng ta biết rằng cả ba giả định trên đều sai. Bộ não có thể làm mới và tự chữa lành, nó có thể phát triển những kết nối mới trong suốt cuộc đời một con người. Một ví dụ kịch tính của điều này là nhiều người già ngày nay đang chơi một loạt những trò chơi được thiết kế với mục đích giúp não bộ luôn trẻ trung và dẻo dai. Những “phòng tập dành cho não bộ” này hoạt động trên nguyên tắc là bộ não phát triển những đường dẫn mới bất cứ khi nào nó gặp phải những nhiệm vụ mới. Khẩu hiệu “Không dùng thì mất” đã xuất hiện khi cuốn sách này được viết ra, nhưng nó còn quá thiếu sót Nhờ một lĩnh vực mới có tên là khả biến thần kinh – lĩnh vực nghiên cứu khả năng thay đổi của bộ não – các nhà nghiên cứu đã đạt được niềm tin là bộ não có độ dẻo dai vô hạn. Phát hiện lớn nhất trong suốt 20 năm qua là gen. Phần lớn mọi người đều đã đọc những dòng tít lớn về việc vẽ bản đồ gen người. Đó là một thành tựu vĩ đại và cuối cùng, toàn bộ ba tỉ mảnh ADN người đã được giải mã. Điều phần lớn mọi người không biết là thay vì khiến ADN trở nên dễ hiểu hơn, tấm bản đồ mới lại càng khiến mọi thứ thêm bí ẩn. Hóa ra chúng ta có ít gen hơn đáng ra phải có khá nhiều, khoảng 20.000 đến 30.000 gen. Một số động vật cấp thấp còn có nhiều gen hơn. Các quy trình sống cơ bản của chúng ta ở cấp độ gen giống với những thứ mà không hề giống chúng ta, ví dụ như chuối hay khỉ đột.