Ký ức Sài Gòn: Sài Côn cố sự + Những bước lang thang trên hè phố của gã Bình Nguyên Lộc

Sài Côn Cố Sự

Văn học và lịch sử Việt Nam trong thế kỷ XX hãy còn nhiều điểm chưa được làm sáng tỏ hoặc chỉ được đề cập ở cấp độ kiến thức phổ thông nên cần được tiếp tục tìm hiểu bổ sung. Cuốn sách này đề cập một số nhân vật và sự kiện chưa xưa lắm (1930-1975) nhưng đều đã thuộc về lịch sử ở Sài Gòn (= Sài Côn. “Sông nước Sài Côn máu nhuộm hồng”, Xuân Miễn).

Tuy có khác biệt nhau về địa phương, tuổi tác,… nhưng họ đều có chung một hằng số tinh thần là cái truyền thống yêu nước. Cái tinh thần truyền thống này hình thành và được phát huy qua nhiều cuộc chống ngoại xâm ngay từ thời dựng nước.

Nói riêng thì mỗi người một vẻ. Trong “mùa thu lớn”, mỗi người nhập cuộc một cách, kẻ sớm người muộn, công khai hay bí mật, nhẹ nhàng thanh thản từ buổi đầu hay còn trăn trở suy tư. Tuy khác nhau là như vậy nhưng tất cả đều cùng chịu sức hút của một từ trường cách mạng đưa họ vượt lên chính mình để góp sức làm nên lịch sử, dù sức đó là nhỏ nhoi đi nữa.

Về sự kiện, tính hai mặt của chủ nghĩa thực dân, đế quốc không phân biệt màu da được ghi lại nhân những biến cố chính trị quân sự trước và sau năm 1945.

Cũng về sự kiện, có những trang bổ sung cho sự tìm hiểu Phụ nữ tân văn, một đỉnh cao của báo phụ nữ thời thuộc địa, thêm một số nét cụ thể về một màn trình diễn tự do báo chí (1946-1950) ở Sài Gòn sau khi chủ nghĩa thực dân Pháp trở lại Việt Nam. Cũng trong lãnh vực báo chí, ta còn thiếu một mục lục hoàn chỉnh 1865-1975. Tất yếu là phải làm thôi, nhưng quả bóng đang ở trong phần sân của ai đây?

Những Bước Lang Thang Trên Hè Phố Của Gã Bình Nguyên Lộc

cuốn sách được xuất bản lần đầu năm 1966, sách in 658 quyển, nhà xuất bản Thịnh Ký (Sài Gòn) ấn hành. Theo như “Mấy lời nói đầu” của nhà xuất bản, Bình Nguyên Lộc viết thiên điều tra dài có tên gọi “Thám hiểm đô thành”, phóng sự này chia làm hai phần: Phần thứ nhất cho đăng báo hằng ngày, kể những chuyện lạ ở Sài Gòn, có tính cách xã hội, “giựt gân” như “Ma Máy đá”, “Người chuột cống”… Phần này tác giả không muốn in thành sách; Phần thứ hai tác giả cho đăng riêng ở các tạp chí: Nhân loại, Thời trân, Sáng tạo, Tiểu thuyết tuần san, Buổi sáng, Nghệ thuật… Những bài tạp bút này sau đó được gom lại để in thành cuốn Những bước lang thang trên hè phố của gã Bình Nguyên Lộc với một lưu ý nhỏ: không bao giờ tái bản.

Năm 1999, cuốn sách được nhà xuất bản Trẻ (TP. Hồ Chí Minh) tái bản với “Lời giới thiệu” của nhà văn Sơn Nam. Năm 2002, cuốn sách được nhà xuất bản Kim Đồng (Hà Nội) tái bản với tựa Những bước lang thang. Đến năm 2012, cuốn sách lại được nhà xuất bản Trẻ (TP. Hồ Chí Minh) tái bản, in chung trong tuyển Truyện ngắn Bình Nguyên Lộc (tủ sách Mỗi nhà văn, Một tác phẩm), gồm 3 truyện: Ký thác, Những bước lang thang trên hè phố của gã Bình Nguyên Lộc và Cuống rún chia lìa.

Cũng như những lần tái bản trước, ấn bản Những bước lang thang trên hè phố của gã Bình Nguyên Lộc do công ty Sách Dân Trí (DTBooks) ấn hành tháng 10/2017 cũng “ngoài ý muốn khiêm tốn của tác giả”.Chúng tôi, những thị dân bình thường, đang bắt tay triển khai tủ sách Ký ức Sài Gòn nhằm giới thiệu lại một Sài Gòn đa diện, một Sài Gòn chỉ còn trong trí nhớ. Nghĩ về Sài Gòn, chúng tôi nghĩ ngay đến nhà văn Nam bộ Bình Nguyên Lộc, đến Những bước lang thang trên hè phố của gã Bình Nguyên Lộc - tập tạp bút ghi lại hồn cốt của Sài Gòn xưa bằng ngôn ngữ rặt Nam bộ, lối viết duyên dáng nhẹ nhàng và đầy hóm hỉnh của ông.

Ở lần tái bản này, sử dụng bản in đầu tiên năm 1966 của nhà xuất bản Thịnh Ký làm bản nền. Chúng tôi có chỉnh sửa một số lỗi liệt kê ở phần Cải chính trong nguyên bản, chỉnh sửa một số lỗi ấn loát, còn lại tôn trọng giữ nguyên. Để tiện cho bạn đọc theo dõi, chúng tôi có bổ sung một số chú thích cần thiết: 1) chú thích một số từ cũ, phương ngữ, ví dụ: thương hồ, nê địa, khẩm (khẳm) lừ, trạo phu, cà ràng, ông che (dụng cụ ép mía), mủng vùa, xẳng lè, khứng, chưởng khế (nô-te), sợ rông, yên sĩ, tiền tửng, xu, lúi…; 2) đối chiếu và chú thích về địa danh và nhân danh, ví dụ: đường La Grandière thời Pháp nay là Lý Tự Trọng; đường Bangkok nay là đường Mạc Đĩnh Chi… Ngoài ra, để cuốn sách sinh động hơn, chúng tôi có đưa vào 28 tấm ảnh Sài Gòn xưa, những tấm ảnh này được in màu.

Giá sản phẩm trên Tiki đã bao gồm thuế theo luật hiện hành. Bên cạnh đó, tuỳ vào loại sản phẩm, hình thức và địa chỉ giao hàng mà có thể phát sinh thêm chi phí khác như phí vận chuyển, phụ phí hàng cồng kềnh, thuế nhập khẩu (đối với đơn hàng giao từ nước ngoài có giá trị trên 1 triệu đồng).....