Câu chuyện khủng hoảng truyền thông đã xảy ra khá lâu ở một tập đoàn kinh doanh trong lĩnh vực hạ tầng các khu công nghiệp nhưng đến nay vẫn còn nguyên giá trị về bài học cho công tác quản trị truyền thông.

Ông chủ của tập đoàn này từng là một người giàu nhất nhì trên sàn chứng khoán Việt Nam và cũng là một ông nghị trong chính trường. Vậy mà giờ đây, mỗi lần nhắc đến doanh nghiệp này, giới truyền thông tỏ ra rất cẩn trọng trong việc thiết lập quan hệ, hợp tác trao đổi thông tin… Nguyên nhân bắt nguồn từ năng lực của người quản trị truyền thông. Chuyện kể trên chỉ là một “tai nạn nghề nghiệp” của nhà báo này và “những người bạn” từng có mối quan hệ “cơm không lành, canh không ngọt” với người đại diện truyền thông của tập đoàn kinh tế này. Nắm được một số thông tin bất lợi về siêu dự án do tập đoàn này làm chủ đầu tư, nhà báo này cùng “những người bạn” tổ chức “tổng tiến công” bằng loạt bài “đánh hội đồng” và gây áp lực, đặt điều kiện để mua “sự bình yên” cho doanh nghiệp. Kết cục là “cái bẫy” được người đại diện truyền thông của tập đoàn này giăng ra đã đưa nhà báo này vào vòng lao lý với mức án 7 năm tù giam cho hành vi tống tiền hơn 200 triệu đồng!

Nếu là người làm truyền thông chuyên nghiệp thì không bao giờ bạn chọn kịch bản “cài bẫy” để đưa hoạt động quản trị thương hiệu của tập đoàn đi vào ngõ cụt, như trong trường hợp trên.

Sau sự kiện này, giới truyền thông cảm thấy đau lòng, vì một “con sâu làm rầu nồi canh”, và đã tỏ ra lạnh nhạt với các hoạt động liên quan đến thương hiệu của tập đoàn này. Đây là một trong rất nhiều bài học cho những người làm công tác truyền thông mà chưa thấy có giảng đường đại học nào đưa vào giáo trình để giảng dạy cho sinh viên chuyên ngành truyền thông.

“Truyền thông theo phong cách Win-Win”,cuốn sách ra đời nhằm tạo ra một cẩm nang hướng dẫn dưới góc nhìn của người trong nghề. Một sản phẩm từ trải nghiệm và quan trọng hơn, được sinh viên, chủ doanh nghiệp, những người sẽ và có thể thụ hưởng từ PR và đương nhiên cả những người đang hành nghề PR yêu thích. Đây cũng là chia sẻ của tác giả biên soạn những “Câu chuyện truyền thông” này, với mong muốn gửi đến những bạn trẻ đam mê và yêu thích công việc quản trị truyền thông có một góc nhìn từ trải nghiệm thực tế.

Tuy nhiên, đây cũng chỉ là chia sẻ kinh nghiệm trên quan điểm cá nhân. Còn để thành công với nghề truyền thông thì bạn phải có trí tuệ, sáng tạo và không ngừng trau dồi, học hỏi. Tôi mong mỗi bạn đọc đều có thể tìm được điều gì đó khác biệt từ cuốn sách này.

Mục lục:

Lời ngỏ

Tầm quan trọng của truyền thông

Truyền thông khủng hoảng

Truyền thông thương hiệu

Truyền thông mạng xã hội

Truyền thông sự kiện

Truyền thông chính sách

Truyền thông xã hội

Truyền thông cảm xúc

Truyền thông nội bộ

Xây dựng mối quan hệ với báo chí

Một số kỹ năng mềm

Xu hướng truyền thông hội tụ lên ngôi

Pr là nghề & báo chí là nghiệp

Lời kết

Thông tin tác giả:

Tác giả Phạm Sông Thu với các bút danh Thu Giang, Phạm Tấn. Anh từng công tác cho các báo Người Lao động, Sài Gòn giải phóng, Khám phá…; đảm nhiệm các thư ký tòa soạn tạp chi Gold & Life…; đồng sáng lập tuần báo Nguồn Việc; chủ biên tập san Golf & Resort; đã xuất bản các ấn phẩm Golf & VIP; Golf & Travel…

Tác giả từng công tác gần 10 năm từ 2009-2018 tại Tập đoàn Vingroup, từ năm 2019-2020 cộng tác tại tập đoàn NovaLand.

Trích đoạn sách:

TẦM QUAN TRỌNG CỦA TRUYỀN THÔNG

Một khi sự cạnh tranh trong kinh doanh ngày càng khốc liệt thì việc chuyển một thông điệp đến với khách hàng mục tiêu sao cho hiệu quả cũng ngày càng khó khăn. Từ lập chiến lược truyền thông, xác định khách hàng mục tiêu đến sáng tạo thông điệp; từ chọn phương tiện chuyển tải thông điệp đến sử dụng ngân sách truyền thông là cả một quy trình dài đòi hỏi người làm truyền thông phải có sự hiểu biết thấu đáo khi thông tin truyền đi. Đó là hiệu suất tương tác trong môi trường mà thông tin lan truyền, tiên lượng được những khả năng có thể xảy ra nhằm tăng cường, xúc tiến các chương trình kế hoạch bảo vệ và phát triển hình ảnh thương hiệu.

Người làm truyền thông cần có những kỹ năng đặc biệt và được đào tạo chuyên nghiệp. Tuy nhiên, tại Việt Nam hiện nay chưa có chuyên ngành đào tạo chính qui về quản trị truyền thông. Nhân sự phụ trách truyền thông tại các doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay cũng phần lớn từ các chuyên ngành báo chí, văn học, ngoại ngữ hoặc Đa phần nhân sự truyền thông giỏi đều xuất thân từ các… tòa soạn báo.

Người làm truyền thông cần có ý tưởng, phương pháp khoa học và công cụ thực hiện hiệu quả. Sử dụng linh hoạt các giải pháp cho từng đối tượng để đạt được mục tiêu như mong đợi là cả một tài nghệ. Từ việc phân tích xu hướng, khảo sát thị hiếu, dự báo thị trường, dự báo và phòng ngừa khủng hoảng, đến việc đưa ra các giải pháp đề xuất cho lãnh đạo và thực hiện các chương trình hành động nhằm phục vụ quyền lợi doanh nghiệp đều cần có tài nghệ phối hợp một cách khoa học và nghệ thuật.

Trong hoạt động doanh nghiệp, quản trị truyền thông là chuỗi các hành động được hoạch định có chủ ý, nhằm cải thiện quan điểm chủ quan của khách hàng về hình ảnh doanh nghiệp, về thương hiệu qua việc triển khai các chiến dịch truyền thông, phát hành thông tin đến giới truyền thông và lôi kéo sự chú ý của dư luận, đặc biệt đối tượng khách hàng tiềm năng. Mặc dù hiệu quả truyền thông không dễ đo lường, chỉ mang định tính hơn là định lượng, nhưng tạo ra hình ảnh riêng và tăng thiện cảm từ phía khách hàng, điều chỉnh hành vi tiêu dùng từ công chúng là những kết quả cuối cùng của quản trị truyền thông.

Có nhiều hình thức tiếp cận khác nhau khi doanh nghiệp muốn tạo ra một tầm ảnh hưởng nhất định của mình đối với khách hàng và cộng đồng: Từ quảng cáo truyền thống đến PR; từ thiết lập mối quan hệ truyền thông đến xử lý khủng hoảng thương hiệu; từ hoạt động truyền thông đối ngoại đến truyền thông nội bộ Tất cả đều nhằm tạo ra một hình ảnh đẹp, nổi bật của thương hiệu, với mong muốn thông qua những hình ảnh đó, công chúng, khách hàng tiềm năng sẽ trở nên gần gũi và dành nhiều thiện cảm hơn cho thương hiệu.

Người làm truyền thông cần có kỹ năng quản trị nhằm mục đích thiết lập, duy trì truyền thông hai chiều, đi tìm sự hiểu biết, chấp nhận, chia sẻ và hợp tác giữa doanh nghiệp và công chúng. Trong đó bao gồm quản trị những vấn đề hay sự kiện mà doanh nghiệp cần phải nắm được dư luận và có trách nhiệm thông tin cho công chúng.

Công việc quản trị truyền thông luôn chịu áp lực, đòi hỏi phải vận dụng linh hoạt các giải pháp quản trị liên quan đến lĩnh vực thông tin và truyền thông của doanh nghiệp. Bản chất của quản trị truyền thông là chuỗi các hành động được hoạch định có chủ ý, nhằm cải thiện cái nhìn của khách hàng về hình ảnh doanh nghiệp, về thương hiệu qua việc triển khai các chiến dịch truyền thông, phát hành thông tin tới giới truyền thông và lôi kéo sự chú ý của họ

Mặc dù hiệu quả truyền thông không dễ đo lường, nhưng việc tạo ra hình ảnh riêng và tăng thiện cảm từ phía khách hàng, công chúng là những kết quả cuối cùng mà thương hiệu mong đợi.

Cho đến nay, rất nhiều ông chủ doanh nghiệp, chủ tập đoàn kinh tế tại Việt Nam đã “biết” về quản trị truyền thông. Tuy nhiên, với người làm truyền thông, chỉ “biết” thôi chưa đủ, cần có tư duy, phương pháp hoạch định và quản trị công việc truyền thông phù hợp. Có thể nói, đây là khái niệm không mới đối với thế giới, nhưng với sinh viên các trường đại học đào tạo chuyên ngành này tại Việt Nam thì rất cần những trải nghiệm thực tiễn.

Tóm lại, nói đến quản trị truyền thông, nhiều người cho rằng đây là một khái niệm không còn mới mẻ. Nhưng tư duy đúng để thực hiện đúng thì quả là vấn đề cần bàn, ngay cả đối với chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực truyền thông tiếp thị.